Ένα «αντίο στον» Κάρολο Παπούλια…

Το μήνυμα στον Ζίφκοβ το 1987, η ενδιάμεση συμφωνία με τα Σκόπια το 1995 και το τηλεφώνημα στον Καντάφι, κατά τη διάρκεια της θητείας του ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Από το μεσημέρι της Πέμπτης 30/12/2021, η γη της ευάνδρου Ηπείρου, φιλοξενεί ένα από τα χιλιάδες άξια τεκνά της, τον Κάρολο Παπούλια (1929 – 2021). Έναν πολιτικό που υπήρξε ένας «πιστός και ανυστερόβουλος ηγέτης του τόπου μας». (Κατερίνα Σακελλαροπούλου, Πρόεδρος της Δημοκρατίας) και η προσφορά του αναγνωρίστηκε από σύσσωμη την πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της χώρας.

 

Ο Κάρολος Παπούλιας, συνδεόταν με στενή φιλική σχέση με τον Ανδρέα Παπανδρέου. Στη διάρκεια της ελληνοτουρκικής κρίσης του 1987, όντας Υπουργός Εξωτερικών, ήταν αυτός που μετέφερε το, αγνώστου περιεχομένου σχεδόν σε όλους, μήνυμα στον τότε πρόεδρο της Βουλγαρίας Ζίβκοφ (27 Μαρτίου 1987), κάτι που, όπως φαίνεται, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην τουρκική οπισθοχώρηση και την αποκλιμάκωση της κρίσης. Τον επόμενο χρόνο υπέγραψε με τον Τούρκο ομόλογό του το λεγόμενο «Μνημόνιο Παπούλια-Γιλμάζ».

Σαν Υπουργός Εξωτερικών πάλι, το 1995, ήταν ο αρχιτέκτονας της συμφωνίας με τα Σκόπια ( Ενδιάμεση ή Μεταβατική Συμφωνία, 13 Σεπτεμβρίου 1995) , με την οποία υποχρεώθηκε η γειτονική χώρα να αφαιρέσει τον Ήλιο της Βεργίνας από τη σημαία και κάθε άλλο σύμβολό της, ενώ η Ελλάδα, που με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το 1993 είχε παγώσει κάθε διαπραγμάτευση με τα Σκόπια εκτός πλαισίου του Ο.Η.Ε, ήρε το εμπάργκο που είχε επιβάλλει στις 16 Φεβρουαρίου 1994. Κατηγορήθηκε από πολλούς ο Κάρολος Παπούλιας γιατί ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, επέτρεψε ή τουλάχιστον, δεν απέτρεψε, την ψήφιση των μνημονίων (2010 – 2011). Αποκορύφωμα της οργής απέναντί του, ήταν όσα έλαβαν χώρα στη Θεσσαλονίκη, στις 28 Οκτωβρίου 2011, με κάποιους αγανακτισμένους (!) να τον αποκαλούν «προδότη», τον ίδιο να βουρκώνει δηλώνοντας «ποιος είναι προδότης;» και τη στρατιωτική παρέλαση της εθνικής επετείου στη συμπρωτεύουσα για την 28^η Οκτωβρίου, να ακυρώνεται για πρώτη φορά στην ιστορία…

Δυστυχώς, κάποιοι από αυτούς που τότε πρωταγωνίστησαν, άμεσα ή έμμεσα, στα θλιβερά επεισόδια του 2011, δέκα χρόνια αργότερα, εξύμνησαν τον Κάρολο Παπούλια με εγκωμιαστικές δηλώσεις και κάποιοι, με περισσό θράσος, παραβρέθηκαν και στην κηδεία του στην Αθήνα… Δεν είμαστε απολογητές του Κάρολου Παπούλια, ούτε κανενός άλλου. Όμως είναι θέμα σεβασμού των θεσμών, είτε μας αρέσουν είτε όχι.

Μπορούσε όμως ο Κ. Παπούλιας ως ΠτΔ να κάνει κάτι για τα μνημόνια και τι; Θα αναφέρουμε κάτι που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι και είχε συμβεί το 2008. Τότε, η κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή, αποφάσισε να σταματήσει η λειτουργία των στρατιωτικών φυλακίων στα παραμεθόρια χωριά του νομού Ιωαννίνων. Ανάμεσά τους και το φυλάκιο στην Καστάνιανη Πωγωνίου που λειτουργούσε αδιάλειπτα από το 1920 (Πρεσβύτερος Διονύσιος Δημ. Τάτσης, «ΚΑΣΤΑΝΙΑΝΗ ΠΩΓΩΝΙΟΥ, Ιστορικά Στοιχεία», 1983). Πρόκειται για τα χωριά που γνώριζε άριστα ο Κ. Παπούλιας και οι κάτοικοι τους τον εξέλεγαν βουλευτή από το 1977 ως το 2004 (στις εκλογές εκείνου του έτους δεν είχε εκλεγεί) και ήταν αυτοί που του άνοιξαν τον δρόμο για την Προεδρία της Δημοκρατίας το 2005. Ο Κάρολος Παπούλιας λάτρευε τα χωριά αυτά. Θα ήταν σαφώς ευκολότερο για εκείνον, να μεριμνήσει για την παραμονή κάποιων στρατιωτών στα ελληνοαλβανικά σύνορα απ’ ό,τι η αντίδρασή του στα μνημόνια. Δεν ήθελε άραγε; Δεν νομίζουμε. Άραγε μήπως η θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, δίνει ελάχιστες δυνατότητες σε όποιον την κατέχει;

Το σίγουρο είναι, ότι ο Κάρολος Παπούλιας ήταν άριστος γνώστης της βαλκανικής και της ευρύτερης μεσογειακής πραγματικότητας. Χαρακτηριστικό είναι, ότι όπως γράφει ο Γιάννης Βαληνάκης Υφυπουργός Εξωτερικών τότε, στο βιβλίο του «Η ΕΛΛΑΣ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ», ΤΟ 2007 ενώ είχαν ξεκινήσει οι διαπραγματεύσεις με τη Λιβύη, σύντομα αυτές «κόλλησαν». Με παρέμβαση του, τότε ΠτΔ Κάρολου Παπούλια προς τον Πρόεδρο της Λιβύης Μουαμάρ Καντάφι, παλιό του γνώριμο, οι διαπραγματεύσεις ξανάρχισαν σε θετικό κλίμα, για να διακοπούν το 2009. Πόσο σημαντικό θα ήταν να έχουν ολοκληρωθεί, το καταλάβαμε όλοι με την εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη και το λεγόμενο, «τουρκολιβυκό μνημόνιο», που τόσα προβλήματα είχε δημιουργήσει στη χώρα μας.

Μήπως τελικά, με αφορμή αυτό το καταγεγραμμένο σε βιβλίο γεγονός, καλό είναι να αναθεωρήσουν κάποιοι τις απόψεις τους για τον (ή την) εκάστοτε Πρόεδρο της Δημοκρατίας; Μήπως και όσοι εκλέγουν τους Προέδρους, καλό είναι να έχουν στο εξής στο μυαλό τους το διεθνές κύρος του προσώπου που θα ψηφίσουν; Θεωρούμε βέβαιο, ότι ο Κάρολος Παπούλιας είχε παρέμβει και άλλες φορές σε ανάλογες περιπτώσεις. Εκεί μπορούσε. Σίγουρα ο Κάρολος Παπούλιας, όπως και όλοι μας, θα κριθεί από τον  Θεό και την ιστορία…